چرا بازی های مدیریتی موثرترین گزینه برای آموزش مدیریت کسب و کار هستند؟

همه مدیران در طول عمر شغلی خود با شرایط گوناگونی روبرو می شوند. مواجهه صحیح با چالش ها، بررسی دقیق آنها و در نهایت تصمیم گیری درست و به موقع در نقش مدیر کسب و کار، نیاز به مهارت آموزی دارد. بازی های مدیریتی بعنوان یک راه حل موثر در آموزش مدیریت کسب و کار، میتواند با شبیه سازی موقعیت های مختلف، به آسان شدن چالش های مدیران کمک کند.

در این مقاله میخواهیم بررسی کنیم که چرا و چطور بازی ها در یادگیری مدیریت تاثیرگذار هستند؟

یک تعریف ساده از گیمیفیکیشن (Gamification) یا بازی سازی

به هنر استفاده از مکانیزم بازی در محیط هایی که بطور پیش فرض برای بازی طراحی نشده اند Gamification یا بازی سازی گفته می شود. امروزه از بازی سازی در محیط های رسمی مانند محیط کار یا فضاهای آموزشی، به منظور آسان تر شدن فعالیت ها استفاده میشود. گیمیفیکیشن با تبدیل وظایف سخت به شکل بازی های جالب، انجام این وظایف را جذاب میکند.

کاربرد گیمیفیکیشن در آموزش

سیستم گیمیفیکیشن با بکارگیری ترفندها و راهکارهایی، ضمن افزایش اشتیاق دانش پذیران نسبت به فرآیند یادگیری، دسترسی به آموزش را نیز راحت‌تر و سریع‌تر کرده است.

یکی از این راهکارها استفاده از مفاهیم مرتبط با بازی در طراحی دوره‌های آموزشی است که هر روز هم در حال گسترش است. این موضوع، یک فرصت عالی برای افزایش بازدهی در زمینه آموزش و یادگیری افراد فراهم می‌کند.

دوره حضور در کلاس های خسته کننده، به سر آمده است؛ افراد ترجیح میدهند مطالب جدید را به کمک آموزش های بازی وار و سرگرم کننده فرابگیرند. گیمیفیکیشن به شما این امکان را می دهد که با استفاده از روش های جذاب، جدید و مبتنی بر فعالیت های مرحله ای و تکمیل شونده (تعیین اهداف و دستاوردهای مختلف در هر مرحله)، مطالب آموزشی را به شکلی ساده و قابل فهم ارائه کنید.

میزان یادگیری مفاهیم با استفاده از حواس گوناگون

 تصویر زیر هیچ چیز نیازی به توضیح ندارد!

از سویی دیگر، حفظ انگیزه دانش پذیران یکی از دغدغه های اصلی هر دوره آموزشی است؛ تحقیقات انجام شده نشان میدهد که استفاده از بازی در آموزش، موجب افزایش قابل توجه در میزان انگیزه و علاقه افراد می شود. استفاده از سیستم های امتیاز دهی، مفهوم برنده شدن، تعریف اهداف و دستاوردها و در نظر گرفتن جایزه، مشارکت و همکاری افراد را افزایش می دهد.

در این راستا تیم سیم بیزینس همواره در تلاش بوده دوره های آموزش مدیریت خود را با بازی های مدیریتی تلفیق نماید؛ تا شرکت کنندگان با استفاده از آموزش مدیریت با شبیه سازی نرم افزاری، آموخته های خود را بلافاصله بکارگیرند و لذت یادگیری مدیریت را تجربه کنند.

آموزش مدیریت با بازی به سبک SimBusiness

7 دلیل استفاده از بازی های مدیریتی در آموزش مدیریت کسب و کار 

مهارت آموزی

سرعت بالای رشد اطلاعات و دانش، یادگیری سریع و پرشتاب مهارت ها را به امری ضروری تبدیل کرده است؛ این موضوع به خصوص برای مدیران ضرورت بیشتری دارد. بازی‌ها اغلب به مهارت های مهم مانند مهارت حل مسئله و تصمیم‌گیری نیاز دارند و این مهارت را به فرایند یادگیری هم انتقال می‌دهند. لذا استفاده از بازی های مدیریتی باعث می شود دانش پذیران تکنیک های خلاقیت، مهارت کار گروهی، مهارت حل مساله و تفکرسیستمی را بیاموزند و در عمل بکارگیرند. بدین ترتیب، افراد مهارت های لازم برای یک مدیر موفق بودن را کسب میکنند.  

بهبود یادگیری

بازی های مدیریتی با ایجاد تجربه یادگیری شخصی به بهبود یادگیری کمک می کند. بازیکنان در حین بازی فرصت دارند مسیر خاص خودشان را انتخاب نموده، تصمیم بگیرند و نتیجه و بازخورد تصمیمات مدیریتی خود را مشاهده کنند. از طرفی وقتی یادگیرنده از طریق یک بازی سرگرم کننده و جذاب آموزش ببیند؛ بعدها مطالب آموزشی را راحت تر بخاطر می آورد و احتمال اینکه از آموزش های خود در موقعیت های حساس مدیریتی استفاده کند بیشتر است.

افزایش انگیزه 

تلفیق برنامه های آموزشی با بازی های مدیریتی، با ایجاد فضای آموزشی مثبت و حس به چالش کشیده شدن در یادگیرنده، موجب بهبود انگیزه افراد می شود.

کاهش هزینه تصمیم گیری

به دلیل پویایی های محیطی و تغییرات سریع، تصمیمات اشتباه هزینه بالایی در بر دارند. گیمیفیکیشن می تواند با ایجاد یک شبیه سازی در دنیای واقعی تجربه مدیریت یک کسب و کار را برای علاقمندان به آموزش مدیریت، فراهم کند. بدین ترتیب مدیران می توانند در یک دنیای بدون ریسک تصمیم گیری کرده و از انجام فعالیت هایی که بنظر می رسد نتیجه خوبی دارند، پرهیز نکنند. زیرا هزینه تصمیم گیری مانند دنیای واقعی بالا نیست؛ اگر تصمیم اشتباه باشد، منجر به یادگیری و تجربه و اگر درست باشد منجر به دریافت پاداش می شود.

جمع آوری و تحلیل داده ها

با استفاد از بازی های مدیریتی می توان اطلاعات مفیدی از عملکرد و رفتار دانش پذیران جمع آوری کرد. این داده های ارزشمند می تواند به بهبود هر چه بیشتر فرآیند آموزشی کمک کند.

تقویت همکاری، تعامل و تیم سازی

امروزه اهمیت انجام کارها به صورت تیمی بیش از پیش نمایان شده است. مراکز آموزشی در دنیا جایگاه ویژه ای برای آموزش مهارت های کار تیمی در برنامه های آموزشی خود در نظر گرفته اند. اجرای بازی های گروهی در محیط های آموزشی به افزایش همکاری، تقویت روحیه مشارکت تیمی و تعامل افراد با یکدیگر، کمک می کند. تقویت ارتباطات موثر، تقسیم وظایف و مهارت همکاری یکی از مهم ترین اثرات آموزش از طریق بازی است.

ارتقا خلاقیت و نوآوری و خارج شدن از فضای سنتی یادگیری

روش های سنتی یادگیری کارایی لازم را نداشته و دارای ایراداتی همچون، زمان بر و هزینه بر بودن و انگیزش پایین هستند. گیمیفیکیشن با شبیه سازی محیطی آزاد (متفاوت از فضای سنتی یادگیری)، برای تصمیم گیری ایجاد نموده و به مدیران کمک میکند تا خلاق تر شوند و از راه حل های ابتکاری برای رویارویی با چالش ها استفاده کنند. و این شاید بهترین تمرین برای تفکر خارج از چارچوب باشد.

انواع بازی ها و سیر تکامل و تحول آن ها

بازیهای زندگی واقعی Real life

این نوع بازی ها در دنیای واقعی اجرا می شوند. و همین موضوع آنها را به بازی هایی پر استرس و انگیزه بخش تبدیل میکند. حرکت و فعالیت بدنی لازمه این نوع بازی هاست و فرد علاوه بر ذهن، از بدن خود هم استفاده می کند.

اگر متولد دهه شصت باشید حتما بازی هایی مانند لی لی و هفت سنگ را به یاد دارید. بازی هایی که در آنها غرق می شدیم و ساعت ها از انجام آنها خسته نمی شدیم.

بازی های صفحه ای Board games

بازی هایی مانند مونوپلی، که در آن همه عناصر رقابت، شخصیت، امتیاز، داستان و … وجود دارد.

یکی دیگر از بازیهای معروف صفحه ای، بازی cashflow (گردش مالی) است؛ که توسط رابرت کیوساکی برای آموزش مهارت های سرمایه گذاری و مفاهیم مالی طراحی شده است.

از دیگر بازی های صفحه ای می توان به راز جنگل که در آن به جستجوی گنجینه پرداخته میشد، اشاره کرد. و یا بازی تاجر کوچولو، که بازیکن در نقش یک تاجر، و بر مبنای اینکه کدام کالا بعدها امکان فروش بهتری دارد، تصمیم به خرید و فروش کالاها می گرفت و میزان موجودی و نقدینگی را مدیریت می کرد.

بازی‌های دیجیتال (رایانه ای) Digital games

این بازی ها در فضای آنلاین انجام می شود و بیشتر آنها از تخته های آنلاین استفاده می کنند. در این بازی ها افراد دارای یک شخصیت هستند (الزاما اکانت یا حساب کاربری نیست) و در طول مسیر بازی با چالش هایی روبرو شده و شروع به حرکت می کنند. در بازی های دیجیتال اگر چه مهارت های استفاده از بدن و فضای واقعی بکار گرفته نمی شود؛ اما دانش پذیران به روشی مجازی و متفاوت، مهارت های نرم مانند مشارکت در کارهای تیمی، مدیریت زمان و توانایی برقراری ارتباط را فرامی گیرند.

بازی های اولیه و ساده مانند آتاری تا بازی های مدیریتی استراتژیک و پیشرفته امروزی می توانند در این دسته قرار بگیرند. بطور کل بازی های مدیریتی نیز به دو شاخه تقسیم می شوند:

1 . بازی های مدیریتی که جنبه سرگرمی در آنها بیشتر از جنبه آموزش مدیریت است

2 . بازی های مدیریتی جدی

چند نمونه از بازی های رایانه ای با محتوای مدیریت کسب و کار 

Lemonade Stand: نخستین بازی با محتوای کسب و کار. در این بازی شما باید با توجه به پیش بینی وضع هوا تصمیم گیری میکردید که چند لیوان لیموناد تهیه کنید و چگونه آنها را قیمت گذاری کنید. اگر تصمیمات خوبی می گرفتید، چند دلاری به عنوان سود نصیبتان می شد و روز بعد می توانستید سود بیشتری بدست آورید. بعدها به این بازی جزییات بیشتری اضافه شد و با ارتقا گرافیکی تحت عنوان Tycoon Lemonade ارائه شد.

SimCity: این بازی را می توان نقطه شروع تاثیرگذاری و مردمی شدن بازی های شبیه سازی دانست. شبیه سازی طراحی شهری با در نظر گرفتن فاکتورهای مبتنی بر انسان نظیر انرژی، تمرکز شهری، حمل و نقل، مالیات، سرقت و جنایت و یا حتی بحران های طبیعی نظیر آتش سوزی و گردباد، از جذابیت های این بازی محسوب میشد. به همین دلیل طرفداران زیادی پیدا کرد و یکی از بهترین بازی های تاریخ دنیا به حساب می آید.

Hotel Giant 3: دقت بالای طراحان بازی، به جزییات باعث شده تا بازی مدیریت هتل Hotel Giant 3 یک محیطی بسیار شبیه به واقعیت بسازد. شما بایستی از چیدمان وسایل مختلف در اتاق لابی هتل، راه اندازی رستوران هتل،راه اندازی کافی شاپ، چیدمان صنلی ها در رستوران، استخدام نیروی انسانی ماهر که نقش بالایی در رضایت مشتریان خواهند داشت، طراحی و ساخت اتاقهای مختلف در هتل،مجموعه ی ورزشی هتل و بسیاری امکانات دیگر را انجام دهید.

Restaurant Empire 3: در این بازی مدیریت یک رستوران را بر عهده خواهید داشت. شما باید بتوانید با طراحی یک رستوران زیبا از لحاظ ظاهری مشتریان را به رستوران خود جلب کنید و این تازه اول ماجراست ! منوی رستوران شما از اهمیت بالایی برخوردار است! اگر تنوع منو را کم کنید، گروه وسیع مشتریان شما با سلیقه های مختلف شاید نتوانند غذا یا نوشیدنی مورد علاقه خود را بیابند،اگر هم آن را متنوع کنید، زمان آماده سازی غذاها زیاد می شود ! نقطه ی بهینه کجاست؟ راستی آیا رستوان شما موسیقی زنده هم اجرا میکند؟ حواستان به هزینه های سربار رستوان باشد تا خیلی سریع دچار مشکل مالی نشود ! که اگر این چنین شود، آرزوی یک رستوان زنجیره ای را نابود خواهید کرد !

Gadget Factory:  تا به حال به فکر تولید توالت فرنگی و سایر لوازم بهداشتی توالت بودید ؟ در این بازی کارخانه ی تولید آن را مدیریت خواهید کرد !  با تولید وسایل بهداشتی توالت وارد دنیای کسب و کار شوید و ضمن توجه به دو موضوع کیفیت و قیمت تمام شده ی محصول، بازار در دست بگیرید و رقبای خود را شکست دهید !

Hospital Tycoon: در Hospital Tycoon با مدیریت یک بیمارستان بزرگ با انواع بیماران از سنین مختلف و با مشکلات و انتظارات متفاوت روبرو خواهید شد، که به نظر کار مشکلی می آید.

Political Machine: در ابتدای بازی شخصیت مورد علاقه ی خود را از بین تمام سیاستمداران آمریکایی انتخاب می کنید ! سپس رقابت انتخاباتی شما آغاز خواهد شد ! رقابتی که می تواند بین باراک توباما و مک کین باشد ! در اینجا کار بسیار حساس است ! بایستی به ایالت های مختلف سفر کنید، سخنرانی کنید، برنامه های خود را تشریح کنید، به سوال خبرنگاران پاسخ دهید، تبلیغ کنید و … . هر حرفی که بزنید نتایج خودش را دارد ! آیا شعارهای شما مربوط به سیستم آموزشی و تحصیل رایگان می باشد و یا بر روی سلامت عمومی تاکید دارید ؟ آیا بحث امنیت شهروندان را در سر لوحه ی برنامه های خود قرار دادید ؟ هر کدام از این سیاست ها مخالفان و موافقان خود را دارد ! بعضی ایالت ها اصولاً طرفدار دموکرات ها و برخی دیگر اصولاً جمهوری خواه هستند تغییر رای در این ایالت های کار ساده ای نخواهد بود ! تا فراموش نکردم این را هم بگویم که خیلی مراقب اطافیان خود باشید و در انتخاب معاونین واقعاً دقت کنید !

 Car Tycoon: در Car Tycoon شما مدیر یک شرکت خودروسازی هستید. بازی از سال 1950 آغاز می شود و شما با شرایط اقتصادی مختلفی (مطابق با آن چه واقعاً در تاریخ رخ داده ) مواجه می شوید، شما باید با مدیریت صحیح از شرایط رونق اقتصادی بهترین بهره را ببرید و در شرایط رکود به درستی مشکلات را مدیریت کنید. فراموش نکنید که تکنولوژی به سرعت در حال پیشرفت است. اگر از این تکنولوژی عقب بیفتید، قطعاً شما بازنده ی بازی خواهید بود !

City Trader: در اين بازی امکان خريد و فروش سهام در سه بورس شهرهای لندن، نيو يورک و توکيو وجود دارد. بازی به گونه ای طراحی شده است که شباهت بسياری با دنيای واقعی دارد و حتی از اين طريق می توان با فضای بورسهای اين شهرها نيز آشنا شد. در اين بازی علاوه بر Share امکان خريد و فروش Put , Future, Call نیز وجود دارد که اين خود از نکات مثبت بازی است و بر جذابيت بازی افزوده است. 

Capitalism 3: توليد ، بازاريابی ، فروش ، خريد سهام شرکت های ديگر ، Takeover کردن ديگر شرکت ها ، در دست گرفتن کل بازار اين کاری است که ما در اين بازی انجام می دهيم. 

بازی های مدیریتی جدی، نظیر بازی های شبیه سازی کسب و کار (Business Simulation Games)

بازی‌های مدیریتی، بازی‌هایی هستند که مفاهیم مدیریتی را در قالب بازی به افراد آموزش می‌دهند و بر تفکر و برنامه‌ریزی تأکید می‌کنند تا حفظ کردن مطالب. بازی‌های مدیریتی همچنین به افزایش مهارت‌های هوش هیجانی که یکی از مهم ترین عوامل مدیریت موفق می‌باشند، کمک می‌کنند.

هدف از این بازی ها شبیه سازی رایانه ای کسب و کار و آموزش قابلیت ها و مهارت های لازم برای مدیریت یک کسب و کار است.

چند نمونه از بازی های مدیریتی یا کسب و کار (Management Or Business Games)

بازی های زیر مثال هایی از بازی های جدی مدیریتی هستند:

Industry Masters

Sim Venture

Business Strategy Game

Harvard Simulation Games (مجموعه بازی های مدیریتی)

سطوح بازی های مدیریتی رایانه ای

حرف آخر

انواع مختلف بازی های مدیریتی این پتانسیل را دارند که به عنوان یک ابزار قدرتمند برای آموزش مدیریت کسب و کار مورد بهره برداری قرار بگیرند. هدف از این بازی ها شبیه سازی رایانه ای کسب و کار و آموزش قابلیت ها و مهارت های لازم برای مدیریت یک کسب و کار است.

•  آشنایی با دانش به روز مدیریت
• خارج شدن از فضای سنتی یادگیری
• استفاده عملی از مفاهیم در قالب بازی و گرفتن بازخورد آنی که منجر به یادگیری موفق و فعال می‌شود
• ارتقاء مهارت‌های مختلف از جمله مهارت حل مساله
• افزایش انگیزه
• آشنایی با سایر مدیران و افزایش دامنه ارتباطات مدیریتی

از مهم ترین کاربردهای بازی های مدیریتی در آموزش کسب و کار هستند.