در دنیای پرشتاب امروز که کسب و کارها دائما در حال تغییر هستند و خود را متناسب با چشم اندازهای مختلف به روز می کنند. تقاضا برای جذب متخصصان فعال در حوزه مدیریت بازرگانی به بالاترین حد خود رسیده است. شما نیز چه در صدد مشغول به کار شدن به عنوان یک مدیر سازمان هستید؛ چه بخواهید کسب و کار خود را راه اندازی و شروع کنید یا بر چشم انداز تجارت جهانی تاثیرات مثبتی بگذارید؛ تحصیل در رشته مدیریت بازرگانی یا مدیریت کسب و کار MBA می تواند بهترین انتخابی باشد که درهایی از فرصت های و موفقیت های شغلی را به روی شما باز می کند.
به همین دلیل، تصمیم گرفتیم تا در این مقاله جامع به معرفی رشته مدیریت بازرگانی و فرق رشته مدیریت کسب و کار با مدیریت بازرگانی بپردازیم. همچنین تمامی اطلاعات در این زمینه مثل بهترین دانشگاه و دوره های آموزشی مدیریت بازرگانی در کشور؛ همچنین درآمد متخصصان رشته مدیریت بازرگانی بپردازیم.
معرفی رشته مدیریت بازرگانی
مدیریت بازرگانی از رشته های پویا و کاربردی به حساب می آید. شما با شرکت در آن می توانید دانش، مهارت و نگرشی که برای اداره و مدیریت یک سازمان تجاری به آن احتیاج دارید را کسب کنید. بعد از فارغ التحصیلی از این رشته نیز، بر اصول و فنون مدیریت تسلط کاملی پیدا خواهید کرد. در نتیجه می توانید فعالیت های متعددی را در حوزه های مختلفی چون بازاریابی، تولید، امور مالی، منابع انسانی و بازرگانی بین الملل را برنامه ریزی، سازماندهی، رهبری و کنترل کنید.
زیرا هدف اصلی رشته مدیریت بازرگانی تربیت کردن مدیران و کارشناسانی است که دانش و مهارت کافی برای رهبری یک سازمان، رشد آن و رساندن سازمان ها به موفقیت های مد نظر را دارند.
به همین خاطر است که سعی می شود تا دانشجو با دریافت آموزش مهارت های حرفه ای رشته مدیریت بازرگانی در این رشته:
- دانش و مهارت لازم برای مدیریت کردن و اداره یک کسب و کار را به دست آورد و با مفاهیمی مثل بازاریابی، امور مالی، مدیریت منابع انسانی، مدیریت عملیات و … آشنایی کاملی پیدا کند. در نتیجه توانایی مشغول به کار شدن در تمامی بخش های یک سازمان را داشته باشد.
- بتواند مهارت های حل مسئله و تصمیم گیری خود را توسعه بدهد. همچنین چگونگی رو به رو شدن با چالش ها و مشکلات متعدد دنیای تجارت را یاد بگیرد و راه حل های خلاقانه برای رفع مشکلات ارائه دهد.
- توانایی مشغول به کار شدن در سطوح مختلف مدیریتی یک سازمان را پیدا کند و به عنوان یک مدیر تیم تجاری خود را به خوبی هدایت و رهبری کند.
دروس رشته مدیریت بازرگانی
رشته مدیریت بازرگانی در گرایش های متعددی مثل بازاریابی، مدیریت بازرگانی بین الملل، امور مالی، منابع انسانی، تجارت الکترونیک و … برای تحصیل در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری به متقاضیان تحصیل در این رشته ارائه می شود.
از دروس تخصصی برای آموزش مدیریت بازرگانی در این رشته نیز، می توان موارد زیر را نام برد:
- اصول مدیریت: تئوریهای مدیریت، مبانی سازماندهی، رهبری، برنامهریزی و کنترل
- اصول بازاریابی: رفتار مصرفکننده، تحقیقات بازاریابی، مدیریت محصول، قیمتگذاری، توزیع و ترویج
- اصول حسابداری: حسابداری مالی، حسابداری مدیریت، حسابداری دولتی
- اصول اقتصاد: اقتصاد خرد، اقتصاد کلان، اقتصاد بینالملل
- متدهای کمی تحقیق: آمار، تحقیقات عملیاتی
تفاوت رشته مدیریت بازرگانی و مدیریت کسب و کار MBA
دوره های آموزشی مدیریت بازرگانی و MBA را می توان دو تا از پرطرفدارترین و محبوب ترین شاخه های حوزه مدیریت دانست. اکثریت افراد این تصور را دارند که این دو رشته یکی هستند و با تحصیل در هر یک از آن ها مدرک یکسانی دریافت می کنند. این در حالی است که تفاوت های بسیار زیادی بین این دو رشته تحصیلی وجود دارد که از آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
به عنوان مثال از تفاوت های رشته مدیریت بازرگانی و mba می توان موارد زیر را نام برد:
-
محتوای آموزشی
تمرکز اصلی در رشته مدیریت بازرگانی بر روی آموزش تئوری ها و مفاهیم بنیادی در حوزه های مختلف کسب و کار مثل بازاریابی، امور مالی، حسابداری، مدیریت عملیات و رفتار سازمانی است. هدف آن نیز، آموزش دادن دانش پایه ای از اصول مدیریت به دانشجویان است تا توانایی کار در سطوح ابتدایی و میانی مشاغل مختلف را به دست آورند.
این در حالی است که تمرکز اصلی رشته مدیریت بازرگانی mba بر روی یادگیری مهارت های کاربردی و حل مسئله در دنیای واقعی کسب و کار است. به همین دلیل، به دانشجویان MBA طیف گسترده تری از مباحث و موضوعات مدیریتی آموزش داده می شود. همچنین آموزش می بینند که چگونه با استفاده از دانش خود چالش های کسب و کار را تجزیه و تحلیل کنند و برای رشد سازمان و کسب و کار خود تصمیمات استراتژیک بگیرند.
-
مخاطبان و دانشجویان
رشته مدیریت بازرگانی بیشتر برای افراد جوان تر که به دنبال یادگیری دانش و مهارت های پایه در زمینه مدیریت برای شروع مسیر شغلی هستند، مناسب است. دانشجویان و متقاضیان تحصیل در این رشته را نیز، افراد مختلفی از رشته های تحصیلی مثل رشته های علوم انسانی، علوم ریاضی و فنی و … تشکیل می دهند.
این در حالی است که MBA یا مدیریت کسب و کار برای افراد باتجربه و باسابقه چند ساله در حوزه های مرتبط با تجارت مناسب است. دانشجویان و متقاضیان تحصیل در این رشته نیز، معمولا افرادی هدفمند تر هستند که می خواهند برای پیشرفت بیشتر در حوزه کاری خود، مهارت های مدیریتی را ارتقا دهند.
-
مقاطع تحصیلی و گرایش ها
دیگر تفاوت مدیریت بازرگانی و mba مربوط به مقاطع و گرایش های تحصیلی این دو رشته است. زیرا MBA یک دوره تحصیلات تکمیلی به حساب می آید که برای متقاضیان تحصیل در مقطع ارشد طراحی شده است. از شروط اصلی تحصیل در آن نیز برخورداری از مدرک کارشناسی است. همچنین در گرایش های متعددی ارائه میشه و متقاضیان تحصیل در mba با انتخاب گرایش مد نظر خود می توانند مشغول به تحصیل در این رشته شوند.
این در حالی است که دوره های آموزشی مدیریت بازرگانی در تمامی مقاطع تحصیلی کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری برگزار می شود. در مقطع کارشناسی این رشته تحصیلی، گرایشی برای انتخاب وجود ندارد. طول دوره تحصیل در آن نیز 4 سال است و دانشجویان در این مدت دروس تئوری و عملی متعددی در زمینه مدیریت را پاس می کنند.
بعد از فارغ التحصیلی، دانشجویان در صورت تمایل به تحصیل در مقطع فوق لیسانس، باید یکی از گرایش های تحصیلی مدیریت بازرگانی که شامل بازرگانی داخلی، مدیریت استراتژیک، گرایشهای مالی، بازرگانی بینالملل و … می شود را انتخاب کنند.
-
هزینه و شهریه تحصیلی
متقاضیان تحصیل در دوره های مدیریت کسب و کار MBA در مقایسه با دانشجویان دوره مدیریت بازرگانی اغلب شهریه بالاتری پرداخت می کنند. البته با توجه به این موضوع که رشته بازرگانی یکی از رشته های دانشگاهی است؛ در صورتی که برای تحصیل در این رشته از دانشگاه های دولتی پذیرش بگیرید، برای تحصیل شهریه ای پرداخت نخواهید کرد.
این در حالی است که اگر از متقاضیان تحصیل در رشته مدیریت کسب و کار MBA باشید؛ چه بخواهید در دانشگاه یا دیگر موسسات اموزشی تحصیل کنید، ملزم به پرداخت شهریه هستید.
مدیریت بازرگانی بهتر است یا mba ؟
اغلب برای متقاضیان تحصیل در رشته های مدیریت این سوال پیش می آید و می پرسند که ” رشته مدیریت بازرگانی بهتره یا مدیریت کسب و کار MBA “؛ به طور مطلق پاسخ دقیقی برای این سوال وجود ندارد. زیرا هر کدام از این رشته های تحصیلی مزایا و معایب مختص به خود را دارند و بهترین گزینه برای شما، آن رشته ای است که با اهداف شغلی و سوابق تحصیلی شما همخوانی بیشتری داشته باشد.
توصیه می کنیم برای اینکه بهتر بتوانید انتخاب کنید که کدام یک از این دوره های تحصیلی برای شما مناسب است؛ حتما با یک مشاور تحصیلی صحبت کنید.
با این حال، در ادامه برای اینکه به درک بهتری برسید و بتوانید بهتر تصمیم بگیرید؛ چند سوال را مطرح می کنیم. پاسخ به این سوالات به شما کمک می کند تا متوجه شوید که تحصیل در رشته مدیریت بازرگانی بهتر است یا mba. از این سوالات عبارت اند از:
- چه اهداف بلند مدت شغلی دارید؟
- هدف شما از تحصیل، دستیابی به چه مهارتی است؟
- سوابق کاری مرتبط دارید؟
- چه مقدار بودجه مالی برای تحصیل در اختیار دارید؟
- چه نوع محیطی را برای کسب مهارت و یادگیری در نظر دارید؟
علاوه بر موارد بالا، توصیه می شود به موارد زیر نیز توجه کنید.
شهرت و اعتبار برنامه تحصیلی: قبل از انتخاب کردن مقاله، تحقیقات لازم را انجام دهید و اعتبار آن دوره را بررسی کنید.
فرصت های شبکه سازی: برخی از برنامه های تحصیلی، فرصت های بهتری برای شبکه سازی در اختیار شما قرار می دهند.
محیط یادگیری: به دنبال یادگیری مهارت های مدیریتی در یک محیط سنتی هستید یا می خواهید به صورت آنلاین با دریافت دریافت فایل های ویدیویی، آموزش مدیریت بازرگانی pdf و … آموزش های لازم را دریافت کنید.
کدام گرایش مدیریت mba بهتر است
با تحصیل در هر یک از گرایش های MBA دانش و مهارت خاصی را کسب خواهید کرد که شما را برای تحصیل در یک شغل خاص آماده می کند. لذا برای بهترین انتخاب بهترین گرایش مدیریت کسب و کار، باید بررسی کنید که کدام یک از گرایش ها با اهداف شغلی، علایق و سوابق تحصیلی شما تناسب بیشتری دارد.
در ادامه به معرفی برخی از محبوب ترین گرایش های MBA می پردازیم که عبارت اند از:
- مدیریت مالی
تمرکز اصلی این گرایش بر روی موضوعاتی چون تجزیه و تحلیل مالی، سرمایه گذاری، مدیریت ریسک و دیگر موضوعات مربوط به امور مالی است. در نتیجه با تحصیل در آن می توانید بعد از فارغ التحصیلی به عنوان مدیر مالی، تحلیلگر مالی، مشاور مالی و سرمایه گذار مشغول به کار و فعالیت شوید.
- بازاریابی
در این گرایش آموزش کاملی درباره موضوعات و مباحثی چون اصول بازاریابی، تحقیقات بازار، رفتار مصرفکننده، توسعه محصول و تبلیغات کسب خواهید کرد. در نتیجه بعد از فارغ التحصیلی توانایی کار به عنوان مدیر بازاریابی، مدیر محصول، متخصص برندینگ و متخصص تبلیغات را خواهید داشت.
- استراتژی
این گرایش مدیریت بازرگانی mba با موضوعاتی مانند توسعه و اجرای استراتژی های تجاری، تجزیه و تحلیل رقبا، مدیریت زنجیره تامین و توسعه کسب و کار تسلط پیدا می کنید. در نتیجه برای کار در آینده به عنوان مدیر ارشد اجرایی (CEO)، مدیر استراتژی، مشاور مدیریت و کارآفرین آماده خواهید شد.
- مدیریت منابع انسانی
تمرکز اصلی این گرایش بر روی آموزش مراحل جذب و استخدام نیرو، آموزش و توسعه، جبران و مزایا، روابط کار و مدیریت تنوع و فراگیری است. دانشجویان با تحصیل در آن نیز برای کار در مشاغلی مثل مدیر منابع انسانی، مدیر استخدام، متخصص آموزش و توسعه و مدیر روابط کار آماده می شوند.
- سیستم های اطلاعاتی
در این گرایش مدیریت بازرگانی mba دانشجویان اطلاعات و آموزش های کاملی در مورد فناوری اطلاعات، مدیریت پایگاه داده، امنیت سایبری و سیستم های اطلاعاتی سازمانی کسب می کنند. به همین دلیل، بعد از فارغ التحصیلی می توانند در مشاغلی چون مدیر سیستم اطلاعاتی، تحلیلگر سیستم، معمار سیستم و مهندس نرمافزار و … فعالیت داشته باشند و به موفقیت برسند.
- عملیات
تمرکز اصلی در این گرایش آموزش مدیریت زنجیره تامین، لجستیک، تولید، کیفیت و مدیریت پروژه به دانشجویان است. به همین دلیل، فارغ التحصیلان این گرایش توانایی بالایی در کار به عنوان مدیر عملیات، مدیر زنجیره تامین، مدیر تولید و مدیر پروژه خواهند داشت.
بهترین دانشگاه برای رشته مدیریت بازرگانی در ایران
دانشگاه های معتبر زیادی را می توان نام برد که هر ساله علاقه مندان به تحصیل در مدیریت بازرگانی را پذیرش می کنند. با این حال، با بررسی عواملی چون رتبه علمی دانشگاه، وضعیت ارائه رشته مدیریت، موقعیت جغرافیایی و … دانشگاه های زیر را به عنوان بهترین گزینه انتهابی برای تحصیل در رشته های مدیریت معرفی می کنیم که عبارت اند از:
- دانشگاه تهران
- دانشگاه اصفهان
- دانشگاه تربیت مدرس
- دانشگاه شهید بهشتی
- دانشگاه فردوسی مشهد
- دانشگاه علامه طباطبایی
درآمد رشته مدیریت بازرگانی
باز کار این رشته تحصیلی چه برای چه برای زنان می تواند مناسب و ایده آل باشد. البته می توان گفت در چند سال اخیر بازار کار رشته مدیریت بازرگانی برای خانم ها فرصت های بهتری را نیز ارائه داده است. زیرا نقش زنان در حوزه های مدیریتی و بازرگانی افزایش پیدا کرده است و شرکت ها برای استخدام بانوان در حوزه توجه بیشتری نشان داده اند.
به صورت کلی، فارغ التحصیلان رشته مدیریت، بعد از پیدا کردن شغل مناسب می توانند به درآمد مناسبی نیز دست پیدا کنند. به عنوان مثال، در ادامه برخی از محبوب ترین مشاغل برای فارغ التحصیلان رشته مدیریت و میانگین درآمد آن ها در ایران را برای شما بیان می کنیم که عبارت اند از:
- کارشناس فروش: 22 میلیون تومان
- مدیر بازاریابی: 35 میلیون تومان
- متخصص توسعه کسب و کار: 30 میلیون تومان
- مدیر فروش: 32 میلیون تومان
- کارشناس بازاریابی: 25 میلیون تومان